Tác giả : Luật sư Đan (Luật sư Trung Quốc tại Việt Nam)

Trong môi trường kinh doanh tại Lào, việc thành lập và vận hành chi nhánh doanh nghiệp chịu sự điều chỉnh bởi các quy phạm pháp luật rõ ràng và chi tiết. Căn cứ vào Luật Doanh nghiệp của Lào cũng như Thông báo về việc đăng ký và cấp giấy chứng nhận đăng ký chi nhánh doanh nghiệp do Bộ Công thương ban hành, các quy định này đã đặt ra khuôn khổ quản lý chi nhánh doanh nghiệp trên nhiều phương diện, nhằm tạo dựng một môi trường kinh doanh có trật tự, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của các bên. Tiếp theo, sẽ tiến hành trình bày chi tiết từ nguyên tắc chung về chi nhánh doanh nghiệp, đến quy trình thành lập chi nhánh doanh nghiệp trong nước và chi nhánh doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, cũng như hướng dẫn triển khai. Việc thực hiện đầy đủ các quy định này không chỉ liên quan đến hoạt động kinh doanh tuân thủ pháp luật và sự phát triển lâu dài của bản thân doanh nghiệp, mà còn có ý nghĩa quan trọng trong việc duy trì trật tự thị trường tại Lào, thúc đẩy sự phát triển kinh tế lành mạnh. Thông qua việc phân tích chuyên sâu các điều khoản cụ thể, doanh nghiệp có thể hiểu rõ ràng và chính xác hơn về các yêu cầu và quy định khi thành lập và vận hành chi nhánh tại Lào. Nguyên tắc chung về chi nhánh doanh nghiệp Địa vị pháp nhân không độc lập Chi nhánh doanh nghiệp (pháp nhân) trực thuộc cơ cấu kinh doanh của doanh nghiệp thành lập nó (tức là “công ty mẹ”), không phải là một chủ thể pháp nhân độc lập với công ty mẹ. Điều này có nghĩa là chi nhánh thiếu tính tự chủ về mặt pháp lý, trong nhiều vấn đề then chốt phải phụ thuộc vào quyết định và sự hỗ trợ của công ty mẹ. Khi ký kết các hợp đồng thương mại quan trọng, tiến hành những quyết định kinh doanh cốt lõi, chi nhánh thường phải tuân theo chiến lược đã định và chỉ đạo cụ thể từ công ty mẹ. Trách nhiệm của công ty mẹ Công ty mẹ phải chịu trách nhiệm đối với mọi hành vi của chi nhánh, tương tự như đối với hành vi của chính mình. Một khi có vụ kiện được khởi tố đối với chi nhánh của doanh nghiệp trong nước hoặc nước ngoài tại Lào, thì trừ khi pháp luật và quy định có quy định đặc biệt khác, vụ kiện đó sẽ được coi là vụ kiện đối với pháp nhân (tức là công ty mẹ). Quy định này buộc công ty mẹ phải hết sức thận trọng trong việc quản lý chi nhánh, tăng cường giám sát và kiểm soát hoạt động của chi nhánh. Nếu chi nhánh do kinh doanh kém hiệu quả mà rơi vào tranh chấp nợ, công ty mẹ phải dùng toàn bộ tài sản của mình để chịu trách nhiệm thanh toán. Phạm vi hoạt động bị giới hạn Hoạt động của chi nhánh được giới hạn nghiêm ngặt trong phạm vi ủy quyền bằng văn bản của công ty mẹ, và sự ủy quyền này không được vượt quá thẩm quyền pháp định của công ty mẹ hoặc những lĩnh vực được pháp luật quy định đặc biệt. Một khi chi nhánh tiến hành hoạt động kinh doanh vượt quá phạm vi được ủy quyền, công ty mẹ phải gánh chịu các hậu quả pháp lý tương ứng, đồng thời chi nhánh cũng sẽ đối mặt với chế tài từ cơ quan quản lý. Ngoài ra, nếu thẩm quyền pháp định của công ty mẹ có sự thay đổi, phạm vi hoạt động của chi nhánh cũng phải được điều chỉnh theo, đồng thời kịp thời báo cáo cho các cơ quan có thẩm quyền, nhằm bảo đảm hoạt động kinh doanh luôn nằm trong khuôn khổ hợp pháp và tuân thủ quy định. Thành lập chi nhánh của doanh nghiệp trong nước Điều kiện thành lập Việc thành lập chi nhánh của doanh nghiệp trong nước phải hoàn toàn phù hợp với các nguyên tắc chung về chi nhánh đã nêu ở trên, từ địa vị pháp lý, trách nhiệm phải gánh chịu cho đến phạm vi hoạt động, tất cả đều phải tuân thủ nghiêm ngặt. Không được phép thông qua các hình thức kinh doanh như đại lý phân phối (Reseller), đại lý thương mại (Trading Agent), nhượng quyền thương mại (Franchise)… để biến tướng thành chi nhánh. Quy định này nhằm ngăn chặn việc doanh nghiệp lợi dụng danh nghĩa hình thức kinh doanh khác nhưng thực chất là chi nhánh, qua đó né tránh sự giám sát của pháp luật. Đối với chi nhánh hoạt động trong các ngành nghề có điều kiện hoặc do pháp luật quy định đặc biệt, bắt buộc phải có sự phê duyệt trước từ cơ quan quản lý có thẩm quyền. Những ngành nghề này thường liên quan đến an ninh quốc gia, ổn định xã hội, lợi ích công cộng…, nên quy trình phê duyệt chặt chẽ góp phần đảm bảo sự phát triển đúng quy chuẩn. Ví dụ: chi nhánh hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh viễn thông phải có văn bản chấp thuận từ cơ quan quản lý viễn thông trước khi được triển khai các thủ tục thành lập tiếp theo. Trường hợp chi nhánh tham gia vào ngành nghề dành riêng cho công dân Lào, thì nhân viên phải 100% là người Lào. Trong tình huống đặc biệt thật sự cần thiết phải thuê chuyên gia nước ngoài (không thuộc bộ phận quản lý của chi nhánh), doanh nghiệp phải nộp văn bản giải trình cho cơ quan đăng ký kinh doanh, trong đó bao gồm: mục đích thuê, sơ yếu lý lịch và bản sao hộ chiếu của chuyên gia… và chờ phê duyệt theo quy trình. Đối với chi nhánh trong các ngành nghề khác, việc sử dụng lao động nước ngoài phải tuân thủ chặt chẽ quy định của Luật Lao động, trong đó bao gồm thủ tục về thị thực lao động, bảo đảm quyền lợi của người lao động và các nghĩa vụ pháp lý liên quan. Thủ tục thành lập và yêu cầu về hồ sơ Chi nhánh doanh nghiệp (pháp nhân) trong nước chỉ được thành lập sau khi đã được đăng ký rõ ràng trong giấy phép kinh doanh của công ty mẹ. Trong bộ hồ sơ nộp cho cơ quan đăng ký kinh doanh, cần có: Giấy ủy quyền do giám đốc hoặc tổng giám đốc công ty mẹ ký, trong đó quy định rõ ràng mức vốn cố định, vốn lưu động và phạm vi trách nhiệm của chi nhánh; Danh sách nhân viên do người đại diện công ty mẹ ký, liệt kê chi tiết họ tên, quốc tịch, chức vụ của từng nhân viên và kèm bản sao giấy tờ tùy thân; nếu có lao động nước ngoài thì phải đồng thời nộp thêm các giấy tờ chứng minh phù hợp với Luật Lao động; Giấy tờ chứng minh trụ sở chi nhánh, xác nhận chi nhánh có địa điểm kinh doanh hợp pháp, ổn định. Trước khi đi vào hoạt động, chi nhánh bắt buộc phải hoàn tất thủ tục đăng ký tại cơ quan đăng ký kinh doanh địa phương, nhằm đảm bảo mọi hoạt động được đặt dưới sự giám sát hợp pháp của cơ quan quản lý. Để đăng ký và được cấp Giấy chứng nhận thành lập chi nhánh, doanh nghiệp phải nộp một loạt hồ sơ, bao gồm: Bản sao giấy phép kinh doanh của công ty mẹ, chứng minh tư cách pháp lý và hoạt động hợp pháp của công ty mẹ; Giấy ủy quyền do giám đốc hoặc tổng giám đốc công ty mẹ ký, xác định rõ quyền hạn, trách nhiệm và nguồn vốn (bao gồm cả vốn cố định và vốn lưu động) của chi nhánh; Danh sách nhân viên chi nhánh được xác nhận bởi giám đốc hoặc tổng giám đốc công ty mẹ, trong đó ghi rõ họ tên, quốc tịch, chức vụ (nếu là thành viên ban điều hành phải được ghi chú đặc biệt) và kèm bản sao giấy tờ tùy thân của từng người; nếu có lao động nước ngoài thì phải hoàn tất thủ tục phê duyệt theo luật định; Giấy tờ chứng minh trụ sở chi nhánh, tái khẳng định địa điểm kinh doanh hợp pháp; 02 ảnh 3×4 (chụp trong vòng 3 tháng gần nhất) của người đứng đầu chi nhánh, phục vụ nhận diện và lưu hồ sơ. Nếu việc thành lập chi nhánh liên quan đến nội dung kinh doanh chưa được ghi trong giấy phép hoặc cần thay đổi phạm vi ngành nghề, doanh nghiệp phải nộp hồ sơ đăng ký thay đổi giấy phép kinh doanh theo quy định của Luật Doanh nghiệp, nhằm đảm bảo hoạt động hợp pháp và chuẩn mực. Ngoài ra, việc đăng ký chi nhánh phải nộp lệ phí theo quy định pháp luật, mức phí cụ thể được áp dụng theo các văn bản quy phạm pháp luật và chính sách hiện hành. Thành lập chi nhánh của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài Các lĩnh vực được phép thành lập Doanh nghiệp nước ngoài (pháp nhân) khi nộp đơn xin thành lập chi nhánh tại Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, hiện nay chỉ được phép hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định, bao gồm: ngân hàng hoặc tổ chức tài chính, bảo hiểm, tư vấn quốc tế và dịch vụ hàng không. Cùng với sự phát triển kinh tế và nhu cầu thực tiễn, có thể sẽ có thêm những lĩnh vực khác được quy định và mở cửa dần theo từng giai đoạn. Trong các lĩnh vực đã được cho phép, chi nhánh của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài bắt buộc phải tuân thủ nghiêm ngặt pháp luật và quy định của Lào, đồng thời thực hiện đầy đủ quy trình thẩm định và phê duyệt. Chỉ sau khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện thành lập, chuẩn bị hồ sơ hoàn chỉnh và được cơ quan thẩm quyền phê duyệt, chi nhánh doanh nghiệp nước ngoài mới được phép tiến hành hoạt động kinh doanh tại Lào. Nghĩa vụ sau khi đăng ký Sau khi hoàn tất thủ tục đăng ký, chi nhánh doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài phải thực hiện một loạt nghĩa vụ quan trọng: Đăng ký thuế, đồng thời thực hiện việc kê khai và nộp đầy đủ các loại thuế theo quy định của pháp luật thuế tại Lào, bao gồm thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng và các loại thuế khác có liên quan; Tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật của Lào, bảo đảm việc thực hiện đầy đủ nghĩa vụ trong các lĩnh vực như lao động và sử dụng nhân công, bảo vệ môi trường, hoạt động thương mại…; Góp phần duy trì trật tự thị trường và bảo vệ lợi ích công cộng của xã hội, thông qua hoạt động kinh doanh minh bạch, hợp pháp và có trách nhiệm. Danh mục hồ sơ xin cấp phép Đơn đăng ký thành lập chi nhánh doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (theo mẫu quy định), bảo đảm thông tin đăng ký đầy đủ và hợp chuẩn. Bản sao giấy phép kinh doanh của công ty mẹ (phiên bản tiếng Lào), giúp cơ quan quản lý tại Lào xác minh và thẩm định chính xác tư cách kinh doanh hợp pháp của công ty mẹ. Bản sao điều lệ của công ty mẹ (phiên bản tiếng Lào), để cơ quan quản lý nắm rõ cơ cấu tổ chức, quy tắc vận hành và các thông tin cốt lõi của công ty mẹ. Giấy ủy quyền và chứng nhận trách nhiệm của công ty mẹ đối với chi nhánh, làm rõ quyền hạn và trách nhiệm của hai bên. Giấy tờ chứng minh địa điểm trụ sở chi nhánh, xác nhận chi nhánh có nơi hoạt động kinh doanh ổn định, hợp pháp. 03 ảnh 3×4 (chụp trong vòng 3 tháng gần nhất) của người đứng đầu chi nhánh, phục vụ cho việc nhận diện và lưu hồ sơ. Các giấy tờ khác theo yêu cầu của cơ quan quản lý chuyên ngành (nếu có), tùy thuộc vào lĩnh vực hoạt động và tính chất kinh doanh, có thể bao gồm giấy phép ngành nghề có điều kiện, chứng chỉ chuyên môn hoặc các tài liệu bổ sung khác. Tóm lại, các quy định của Lào về quản lý chi nhánh doanh nghiệp được xây dựng một cách chi tiết và chặt chẽ, từ địa vị pháp lý, trách nhiệm pháp lý của chi nhánh, cho đến điều kiện, thủ tục, hồ sơ cần thiết khi thành lập chi nhánh của doanh nghiệp trong nước và nước ngoài, cũng như nghĩa vụ sau khi đăng ký đều có quy định rõ ràng. Những quy định này vừa bảo đảm môi trường cạnh tranh lành mạnh, vừa cung cấp định hướng rõ ràng cho doanh nghiệp trong hoạt động kinh doanh. Doanh nghiệp khi thành lập chi nhánh tại Lào cần nghiêm túc tuân thủ pháp luật, chuẩn bị kỹ lưỡng các bước tiền đề và vận hành đúng quy chuẩn để tránh rủi ro pháp lý, bảo đảm sự phát triển bền vững lâu dài. Đồng thời, việc thực thi hiệu quả các quy định này cũng sẽ góp phần tối ưu hóa môi trường đầu tư – kinh doanh của Lào, thúc đẩy phát triển kinh tế chất lượng cao trong tương lai. ———————————————————————————————————————————

Thông báo đặc biệt

Không được phép sao chép bất kỳ nội dung văn bản, hình ảnh, âm thanh và video (nếu có) trong bài viết này khi chưa được ủy quyền. Nếu có nhu cầu chia sẻ hoặc trích dẫn, vui lòng liên hệ với chúng tôi để được ủy quyền, đồng thời phải ghi rõ nguồn và thông tin tác giả khi chia sẻ. Nội dung của bài viết này chỉ nhằm mục đích trao đổi thông tin và không đại diện cho quan điểm, đề xuất hoặc cơ sở ra quyết định pháp lý của Chi nhánh Văn Phòng Luật sư Ying Ke Thành phố Bắc Kinh tại Hà Nội hoặc Đội ngũ luật sư của văn phòng. Nếu bạn cần hỗ trợ tư vấn pháp lý hoặc phân tích chuyên môn, vui lòng liên hệ với chúng tôi. ——————————————————————————————————————————— Nếu bạn có nhu cầu pháp lý đầu tư vào nước ngoại vui lòng liên hệ với chúng tôi như sau: Chi nhánh Văn phòng luật sư Yingke thành phố Bắc Kinh tại Hà Nội Địa chỉ: Lô A1L3-04+05, tòa A1 Dự án Ecolife Capitol, 58 Tố Hữu, phường Mễ Trì, Quận Nam Từ Liêm, Hà Nội Người liên hệ: Luật sư Zhang Zhi Dan Điện thoại: + 84 859600354（Việt Nam） Zalo:  (+86)13481033546